Yogyakarta: Terug naar onze meest favoriete stad van Indonesië

6 september 2019 - Yogyakarta, Indonesië

Nadat ons vliegtuig om 18:30 uur op donderdag 5 september is geland op Bandara Adisutjipto, pikken we onze bagage op en nemen we een GOJEK naar Sae Sae, ons meest favoriete hostel in Indonesië. In juni zijn we negen dagen in Yogyakarta verbleven en we wilden heel graag nog één keer terug. Het is verreweg onze meest favoriete stad in Indonesië.

Het ontvangst is heel erg hartelijk en verwelkomend. Héééy Tom en Loes!! Iedereen kent ons natuurlijk nog! Natuurlijk wordt er geknuffeld met Alba en de anderen van het team. Zonder officiële check-in-procedure kunnen we direct onze kamer in. Het voelt meteen als thuiskomen. Bora is er helaas niet, want die heeft een Oostenrijkse vriendin en bezoekt haar deze zomermaanden. Er vindt een kampoeng-overleg plaats en kunnen helaas niet bijkletsen. Wij besluiten dus om eerst te gaan eten bij Mediterranea, ons meest favoriete restaurant in Yogyakarta. Bij terugkomst is het overleg voorbij en kunnen we gezellig met iedereen bijkletsen. Ook praten we de hele avond met Evi, een Nederlandse expat die veel bij het hostel is te vinden, haar hadden we de vorige keer al ontmoet. We waren heel erg moe bij aankomst in Yogyakarta, maar deze stad gaf ons een boost en we gaan pas om 01:30 uur naar bed.

Vrijdag 6 september lopen we voor het ontbijt naar Jalan Prawirotaman en gaan zitten bij Via Via. Daarna lopen we naar de Havaianas winkel en kopen allebei een paar slippers, zodat we allebei in Nederland een nieuw paar hebben. Onze oude zijn versleten door alle jungletochten en bergwandelingen. Dan is het ook tijd om wat aankopen voor ons eventuele toekomstige huis en wat oleh-oleh voor onze naasten. We kopen overigens alleen souvenirs als we er tegenaan lopen, we gaan niet opzoek, dan krijg je van die afgezaagde cadeaus. Terug naar het hostel nemen we een tuktuk. Eigenlijk puur voor de ultieme Jogja-ervaring, want die is niet compleet zonder een ritje in een becak (fietstaxi) en/of tuk. Jogjakarta of eigenlijk Djogjakarta is overigens de traditionele spelling, Yogyakarta de moderne. Wij vinden het jammer, want Jogja heeft veel meer charme (je spreekt het ook anders uit). De jonge hippe creatieve locals beamen dit ook. Überhaupt vinden er heel veel veranderingen plaats. Yogyakarta is een hele vrije en creatieve studentenstad die rijk aan verschillende culturen is, maar verliest volgens de jonge lokalen langzaam zijn reputatie en wordt helaas steeds conservatiever. De bevolking is sinds de 15e eeuw grotendeels altijd al islamitisch, maar het aantal vrouwen met hoofddoeken en boerka’s neemt de laatste jaren alleen maar toe. Ook zijn er geen clubs en barren meer te vinden in de toeristenstraat Jalan Malioboro, dit was drie jaar geleden nog wel het geval. Alcohol is sowieso moeilijker te verkrijgen. In principe alleen nog maar in Jalan Prawirotaman en stiekem in hostels. Helaas gaan ook steeds meer barren sluiten in de buurt van deze straat, want ze hebben te veel last van de politie en een drankvergunning wordt te duur. De politie houdt razzia’s in deze buurt en neemt alle drank in beslag die ze vervolgens later weer van diezelfde politie kunnen terugkopen. De ruimdenkendheid en sociale vrijheid wordt ook steeds beperkter en bijna alles is een taboe. Dingen gebeuren natuurlijk wel onder de rader, wat het alleen maar erger maakt. Zo groeit het aantal alcohol- en drugsverslaafden en is Indonesië één van de landen waar het aantal mensen met HIV het meest toeneemt. Zo vertelde iemand dat ze een soa-test wilde doen en dat de jonge vrouwelijke dokter moest giechelen en niet helemaal wist wat ze moest doen. Tegenwoordig wordt je vreemd aangekeken als je als vrouw een korte broek of top draagt. Voornamelijk jonge locals proberen zich hier tegen te verzetten en dragen juist overdreven korte jurkjes of rokjes. Er is zeg maar geen middenweg. Gelukkig hebben wij veel van deze jonge, creatieve, open en intelligente mensen ontmoet die met heel veel openheid de veranderingen van deze stad met ons bespraken. Een van de oorzaken van deze veranderingen is de loyale en niet-kritische Indonesische persoonlijkheid die alles wat (van bovenaf) wordt gezegd opvolgt en veelal als waarheid aanschouwt. Ook speelt sociale druk een grote rol.

Zo, de problematiek en thema’s over Yogyakarta zijn even besproken. Wij zijn natuurlijk nog maar halverwege de dag als we in een tuktuk terugrijden naar ons hostel. Helaas moeten we uitchecken, want ze zijn volgeboekt voor vanavond. Het is blijkbaar niet alleen ons favoriete hostel in Jogja. Met een GOJEK laten we ons naar Yogyakarta BnB brengen. Deze accommodatie ligt in het midden van Yogyakarta en dichtbij Jalan Malioboro. Ideaal aangezien we deze straat graag willen afstruinen opzoek naar materiële herinneringen aan deze stad en ons Indonesisch avontuur. Ook gaan we naar het fort Benteng Vredeburg dat in 1765 door de Nederlanders is gebouwd om de gouverneur te beschermen. Tegenwoordig is het een museum en in een aantal gebouwen bevinden zich diorama’s over de Indonesische onafhankelijkheidstrijd. Wij vinden het een heel erg nationalistisch museum waar Nederland in een overdreven kwaad daglicht wordt gezet en Indonesië (met name Soekarno en zijn partij) de hemel in wordt geprezen. Het fort is overigens in bijzonder goede staat en ziet er vooral vanaf de buitenkant heel mooi uit. Na veel over de onafhankelijkheidstrijd te hebben geleerd hebben we Jalan Malioboro helemaal afgelopen tot aan het treinstation, onze treintickets voor morgen opgehaald en zijn we teruggelopen naar onze accommodatie. Hier dumpen we al onze aankopen en gaan opzoek naar een warung. Vervolgens gaan we naar Museum Sonobudoyo waar een Wayang-voorstelling wordt gespeeld. Dit is een poppenspel met de bekende Wayang-poppen. Achter een doek wordt een poppenspel gespeeld en doordat er aan de kant van de speler een lamp op het doek schijnt, zijn er voor het publiek schaduwen op het doek te zien. Wayang is dan ook het Javaanse woord voor schaduw. De uitvoering wordt begeleid door een gamelanorkest. Hoe mooi dit traditionele poppenspel ook klinkt, dit was echt de meest waardeloze voorstelling ooit! De muziek was ongelofelijk luid! En vals. Na tien minuten rammen op marimba’s en trommels begint de poppenspeler 15 minuten lang op de meest monotone manier in het Indonesisch te praten. Ondertussen staan de poppen stil. En wij zitten achter een doek. Dus we hebben geen idee wat er aan de hand is. Is het al begonnen? Is de poppenspeler in slaap gevallen? Zijn ze aan het oefenen? Iedereen staat om beurten op om te kijken achter het doek. Na twintig minuten komt er eindelijk beweging in de poppen, helaas bespeelt de poppenspeler de poppen te laag en te ver van het doek, waardoor je slecht ziet wat hij nou eigenlijk doet. De bewegingen zijn ook ontzettend traag en zien hier nou niet bepaald de kunst van in. We hebben het anderhalf uur aangekeken en zijn daarna met nog een aantal andere bezoekers weggegaan. Gelukkig konden wij er heel erg hard om lachen! We denken dat de poppenspeler een hele slechte dag had, want Tom is zes jaar geleden eerder bij een korte voorstelling geweest en vond het prachtig. De snelheid en behendigheid van de poppenspeler fascineerde hem toen vooral. Nou die was bij deze man ver te zoeken. De avond sluiten we af bij Mirthe en haar Indonesische vriend. Er is ook een andere vriend aanwezig en natuurlijk speelt er, typisch Indonesisch, iemand in het gezelschap gitaar tijdens de samenkomst. Het geeft avonden altijd zoveel meer sfeer. Mirthe komt ook uit Hengelo en hadden we tijdens ons vorige bezoek aan Yogyakarta via gemeenschappelijke Hengelose vrienden ontmoet. Mirthe woont gedeeltelijk in Hengelo en in Yogyakarta en heeft hier een organisatie opgezet. We stuurden gisteren een berichtje naar haar met “guess who’s back” en meteen nodigde ze ons heel enthousiast bij haar thuis uit. Het was super gezellig en gaan elkaar zeker in Hengelo weerzien. Bijzonder om aan de andere kant van de wereld Hengelose vrienden te maken. De avond werd dus op een hele gezellige manier afgesloten. 

De wekker gaat op zaterdag 7 september al weer vroeg, want we gaan vandaag met de trein naar Bandung, de stad waar Tom’s familie oorspronkelijk vandaan komt. We lopen naar het station toe en ontbijten daar ook. Om 08:08 uur vertrekt de trein en verlaten wij Yogyakarta, ondanks alle bovengenoemde veranderingen (nu nog) onze meest favoriete stad van Indonesië. De straten zijn schoon en het verkeer is georganiseerd (voor Aziatische begrippen). Zo zijn er onder andere stoplichten en wegmarkeringen. De stad heeft een bijzondere oude en moderne cultuur, het barst er van (straat)muzikanten en kunstenaars. De studenten houden het intellect en de ruimdenkendheid hoog en de mensen op straat zijn heel erg behulpzaam en vriendelijk. Vooral als wij met ons tweeën onderdeel uitmaken van het dagelijks leven. Toen wij gisteren met tassen vol aankopen over Jalan Malioboro liepen merkten we wel dat we meer aanspraak hadden van bepaalde soorten mensen. Natuurlijk proberen ze de rijke “bule” op te lichten, het is immers een van de meest toeristische plekken van Indonesië, maar als je er wat Indonesische woorden ingooit, voelen ze zich betrapt, lachen ze naar je en krijg je het vaak zelfs voor lokale prijzen. Maar niet voor het eerst te hebben geprobeerd. We begrijpen het ook wel een beetje, want de mensen verdienen hier echt heel weinig. Het gemiddelde salaris is 100.000 Rupiah (€ 6,-) per dag en de werknemers van ons hostel verdienen nog minder, slechts 60.000 Rupiah (€ 3,60). Voor dat salaris werken ze zes dagen per week en maken ze soms wel twaalf uur per dag. Ter vergelijking, wij die acht maanden niet hebben gewerkt hebben in de afgelopen twee dagen in Yogyakarta met ons tweeën € 375,- uitgegeven. Natuurlijk waren dit geen alledaagse uitgaven, want we hebben veel souvenirs gekocht en zijn luxe uiteten geweest. We zijn tenslotte op vakantie!

1 Reactie

  1. Harriet:
    9 september 2019
    Mooi dat jullie zo welkom waren bij al deze lieve mensen!